به نقل از «ایسنا»

کم شدن تحرک و اختلال خواب، از مشکلات جدی سالمندان است

تاریخ انتشار: ۱۳ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۳۴۰۶۸

استادیار دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی با بیان اینکه فعالیت فیزیکی مانند یک دارو عمل می‌کند و فعالیت فیزیکی حتی با شدت کم، اما مداوم می تواند تا ۲۰ درصد افت عملکرد سالمند را کاهش ‌دهد، گفت: ۵۰ درصد سالمندانی که در منزل خود زندگی می‌کنند، اختلال خواب را تجربه می‌کنند؛ کم خوابی و اختلال خواب، افراد را ناتوان و موجب کاهش کیفیت کار و زندگی آن‌ها می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش ایسنا، دکتر مرجان حقی،‌ استادیار دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی در دوازدهمین سلسله نشست تخصصی سلامت سالمندی با موضوع «سبک زندگی سالم در دوران سالمندی» به دو مشکل مهم سالمندی، یعنی کم تحرکی و اختلال خواب سالمندان پرداخت و اظهار کرد: کم شدن تحرک افراد سالمند یکی از مشکلات جدی سالمندان است، بین یک سوم تا یک دوم سالمندان مشکل در راه رفتن، بالا رفتن از پله و تحرک دارند که این امر خود موجب وابستگی به سایرین و ناتوانی در انجام کارها می‌شود.

وی، به تفاوت فعالیت فیزیکی و ورزش کردن اشاره کرد و گفت: فعالیت فیزیکی شامل هر نوع حرکت و فعالیتی است که توسط عضلات اسکلتی ما انجام می‌شود و شامل همه کارهای روزانه و معمول در زندگی شخص است. اما ورزش (exercise)، یک امر برنامه‌ریزی‌شده و از قبل مشخص، پیچیده و تکراری است. در واقع هر ورزشی، یک فعالیت فیزیکی محسوب می‌شود، اما هر فعالیت فیزیکی، ورزش نیست. لازم است ورزش و فعالیت فیزیکی مشخص را در برنامه قرار دهیم تا به تدریج با افزایش تحرک بدنی سلامتی حاصل شود.

چرخه معیوبی که موجب کم تحرکی در سالمندان می‌شود

حقی با اشاره به اینکه سالمندان، غیرفعال‌ترین گروه جمعیتی را تشکیل می‌دهند، افزود: از ۵۰ سالگی به بعد هر دهه ۱۰ تا ۱۵ درصد قدرت عضلات کم و این افت بعد از ۶۰ سالگی با سرعت بیشتر و سالیانه به میزان حدودا ۵/ ۱ تا ۲ درصد اتفاق می‌افتد؛ بنابراین با کاهش قدرت و نیز توده عضلانی، خود به خود جمعیت سالمند غیرفعال می‌شوند. افت قدرت عضلانی در اندام تحتانی موجب کاهش فعالیت فیزیکی می‌شود و کاهش قدرت عضلانی در دستان موجب وابستگی در امور روزمره سالمند می‌شود. همچنین بعد از ۶۰ سالگی افت توده عضلانی در سالمندان با سرعت بیشتری اتفاق می‌افتد، به طوری که در آقایان ۷/۴ درصد و در خانم‌ها ۷/۳ درصد شاهد افت توده عضلانی هستیم.

وی در ادامه افزود: عوامل فردی همچون افزایش سن، سابقه ابتلا به بیماری در افراد سالمند، اتفاق‌های گذشته در زندگی سالمند، وزن سالمند هنگام تولد، کاهش هورمون‌ها در سالمندی، عادات سبک زندگی، کم تحرکی، مصرف الکل، استعمال دخانیات، و ... بر کاهش حجم عضلانی در سالمندی موثر است.

استادیار دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی با بیان اینکه در دوران سالمندی اختلال در تعادل یکی دیگر از مشکلات جدی سالمندان و حفظ آن یکی از اصول مهم سالمندی سالم است، گفت: حدود یک سوم سالمندان بالای ۶۰ سال و یک دوم افراد بالای ۸۰ سال به علت عدم حفظ تعادل سقوط را تجربه می‌کنند. حتی ترس از سقوط،‌ خود یکی از عوامل دخیل در کاهش فعالیت فیزیکی سالمندان محسوب می‌شود.

این متخصص علوم توانبخشی با اشاره به اینکه به طور طبیعی در دوران سالمندی شاهد افت سرعت راه رفتن سالمندان هستیم،‌ یادآور شد: با کاهش سرعت راه رفتن به تدریج فعالیت فیزیکی کاهش خواهد یافت و به دنبال آن یک چرخه معیوبی ایجاد می‌شود که منجر به کاهش توده و قدرت عضلانی می‌شود. حتی فعالیت مغزی هم در راه رفتن اثر دارد. به همین دلیل در سالمندان مبتلا به دمانس شاهد کندی بیشتری در سرعت راه رفتن آن‌ها هستیم.

حقی با بیان اینکه محدودیت‌های اقتصادی و مالی مخصوصا در بانوان از موانع دیگر بر سر راه انجام فعالیت فیزیکی محسوب می‌شود، تصریح کرد: باید همه این چالش‌ها در ابتدا به طور دقیق شناسایی شوند و سپس برای حل آن‌ها برنامه‌ریزی صورت گیرد. فعالیت فیزیکی همچون یک دارو برای سالمندان است و لازم است تا به صورت روزانه در برنامه زندگی سالمند گنجانده شود. حتی فعالیت فیزیکی کم نیز می‌تواند تا ۲۰ درصد افت عملکرد سالمند را کاهش می‌دهد.

اختلال خواب؛ مهم‌ترین موضوعی که در اولین ویزیت سالمند باید بررسی شود

استادیار دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تشویق سالمندان به انجام ورزش‌های گروهی را لازم دانست و تصریح کرد: ورزش‌های گروهی هم در بهبود روابط اجتماعی سالمندان و هم سلامت آن‌ها نقش موثری دارد. پیاده روی به مدت ۳۰ دقیقه در ۵ روز هفته الزامی است، چراکه همین مقدار فعالیت بدنی ضامن سلامت و استقال فرد در سالمندی خواهد شد. اختلال خواب؛ مهم‌ترین موضوعی که در اولین ویزیت سالمند باید بررسی شود.

وی با بیان اینکه اختلال خواب می‌تواند افراد را ناتوان کند و موجب کاهش کیفیت کار و زندگی افراد شود، گفت: حدود ۵۰ درصد سالمندانی که در منزل خود زندگی می‌کنند، اختلال خواب را تجربه می‌کنند که این آمار قطعا در مراکز نگهداری سالمندان بیشتر است. اکثر سالمندان خواب عمیق را تجربه نمی‌کنند، شب‌ها به سختی خواب می‌روند و در طول خواب به طور مکرر بیدار می‌شوند. وی به شایع‌ترین دلایل اختلال خواب اشاره کرد و افزود: دوران سالمندی، بیماری‌های سالمندان، دردشبانه، پرکاری تیروئید، آرتروز، آپنه خواب، سندروم پای بی‌قرار، افسردگی، اضطراب، دمانس، وابستگی الکل، مخدر،‌ مصرف داروهای متعدد و ... از جمله عواملی هستند که در مراحل خواب و زمان بندی خواب دچار اختلال ایجاد می‌کنند.

این متخصص علوم توانبخشی با بیان اینکه در ارزیابی اولیه سالمندان بررسی وضعیت خواب سالمند از اصول مهم است، تصریح کرد: در معاینه سالمندان باید همه موارد فوق را در نظر گرفت و شرح حال کامل از فرد گرفت. اختلال خواب ممکن است کمتر از یک هفته باشد که اختلال خواب گذرا نامیده می‌شود؛ اختلال خواب حاد تا سه ماه طول می‌کشد و به علت استرسورها (هر رویداد، نیرو یا شرایطی که به استرس جسمی یا عاطفی منجر شود) ایجاد می‌شود و اختلال خواب مزمن، بیش از 3 ماه طول می‌کشد که به دلیل بیماری‌های زمینه‌ای ایجاد می‌شود.

وی با تاکید به رعایت بهداشت خواب گفت: قبل از خواب باید از کارهایی که موجب افزایش هوشیاری ذهن می‌شود، پرهیز کرد. همچنین از محرک‌هایی مانند کافئین و قهوه و ... نباید استفاده کرد. چرت زدن روزانه محدود شود، و افراد شب‌هنگام در یک زمان مشخصی به رختخواب بروند.

استادیار دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی به بیان برخی از روش‌ها برای بهبود خواب سالمندان اشاره و تصریح کرد: در روش کنترل محرک‌ها، فرد سالمند، رختخواب را فقط به خواب اختصاص می‌دهد، یعنی تنها هنگام خواب (نه کارهایی همچون مطالعه و ...) به رختخواب می‌رود. همچنین با استفاده از روش محدودسازی، سالمند زمانی را که در رختخواب می‌گذراند، محدود می‌کند؛ برای مثال اگر شخص ۷ ساعت خواب مفید شبانه دارد، باید فقط ۷ ساعت و ۱۵ دقیقه در رختخواب بماند. شاید این روش‌ها ابتدا فرد را دچار محدودیت خواب کند، اما به تدریج خواب آن‌ها منظم می‌شود. وی با تاکید بر تنظیم خواب شبانه با روش‌های غیردارویی‌ افزود: انجام تمرین‌های آرام بخش،‌ قرار گرفتن در معرض نور افتاب در روز و ... نیز به بهبود خواب شبانه کمک می‌کند.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی سالمندي ورزش سالمندان خواب اختلال خواب سلامت سالمندی دوران سالمندی فعالیت فیزیکی اختلال خواب راه رفتن

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۳۴۰۶۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۷۹ درصد افراد جامعه ما کم تحرک هستند

رییس فدراسیون ورزش‌های همگانی با بیان اینکه ۷۹ درصد افراد جامعه کم تحرک هستند، گفت: گسترش کم تحرکی و اضافه وزن بین مردم، وظیفه ما را برای برنامه ریزی بهتر و فراهم کردن زمینه ورزش کردن برای آنها سنگین‌تر کرده است.

به گزارش ایسنا،‌ گردهمایی روسای هیئت‌های ورزش‌های همگانی با حضور علی خلیلی رئیس فدراسیون، علیرضا کلانتری، مدیرکل دفتر توسعه همگانی وزارت کشور، امیر رضا آذریان، رییس هیات ورزش‌های همگانی استان خراسان رضوی، علیرضا مهدوی، سرپرست دبیری فدراسیون و روسای هیئت‌های ورزشهای همگانی تمامی استان ها برگزار شد.
رییس فدراسیون ورزش‌های همگانی در گردهمایی روسای ورزش‌های همگانی هیئت‌های استانی که به میزبانی خراسان رضوی در مشهد مقدس برگزار شد با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری گفت: ورزش برای همه آحاد جامعه ضروری و لازم است، به همین خاطر تمام برنامه های ما در جهت تشویق و ترغیب مردم به ورزش خواهد بود.
وی در مجمع فدراسیون ورزش‌های همگانی که با حضور ۲۳ نفر روسای هیئت‌های ورزشی سراسر کشور برگزار شد، گفت: ارزان کردن ورزش و در دسترس بودن اماکن ورزشی برای مردم دو اولویت اصلی فدراسیون است. در این راستا هماهنگی‌هایی با نهادها و سازمان های مرتبط انجام شده و امیدوارم بتوانیم سال آینده این دو اولویت را اجرایی کنیم.
خلیلی در این نشست از هیئت‌های ورزشی استان‌ها به عنوان ستون و حامی اصلی برنامه‌های فدراسیون یاد کرد و گفت: خوشبختانه اعتبارات خوبی در جهت اجرای برنامه های ورزش همگانی در سطح کشور به فدراسیون تخصیص یافته است. ‌روسای هیئت‌های ورزش‌های همگانی کشور  باید درجهت ارتقای سطح علمی و به روزرسانی دانش مربیان و همچنین ایجاد فرصت‌های مناسب برای جذب خانواده‌ها به ورزش گام بردارند و در این راستا از همه ظرفیت‌ها و پتانسیل استان بهره ببرند.
وی با اشاره به این که ۷۹ درصد افراد جامعه کم تحرک هستند، افزود: گسترش کم تحرکی و اضافه وزن بین مردم، وظیفه ما را برای برنامه ریزی بهتر و فراهم کردن زمینه ورزش کردن برای آنها سنگین‌تر کرده است. چند طرح ملی را در تقویم امسال داریم که در مقاطع مختلف سال به اجرا درخواهد آمد.
وی افزود: ورزش روزانه یکی از محورهایی است که در دستور کار فدراسیون قرار دارد. قصد داریم که ورزش عصرانه را هم کنار ورزش صبحگاهی در شهرهای مختلف برگزار کنیم و برنامه‌ریزی‌های لازم در این زمینه صورت گرفته است.
رییس فدراسیون ورزش های همگانی با تقدیر از تلاش هیئت‌های استانی برای برگزاری رویدادها و برنامه‌های ورزشی سال جاری گفت: قطعا بدون همراهی و برنامه ریزی هیئت‌ها طرح‌های فدراسیون به اجرا در نخواهد آمد. تمام برنامه هایی که فدراسیون در نظر می گیرد، در جهت کاهش کم تحرکی بین مردم است و در این راستا برنامه هایی را برای سال آینده در نظر گرفته‌ایم که در مقاطع مختلف اجرا خواهند شد.
در حاشیه برگزاری این همایش از طرح ورزش و مردم با هدف صبح با نشاط، عصر مفرح با ورزش با حضور علیرضا کلانتری، مدیر کل دفتر توسعه ورزش همگانی وزارت ورزش و جوانان، علیرضاتاج فیروز، مدیر کل ورزش و جوانان استان خراسان رضوی،خلیلی رییس فدراسیون، امیر رضا آذریان، رییس هیئت ورزش‌های همگانی خراسان رضوی و سایر روسای هیات‌های ورزشی رونمایی شد.
در این مجمع گزارش عملکرد و همچنین گزارش گردش مالی فدراسیون ورزش‌های همگانی قرائت و با رای اکثریت روسای هیئت‌های ورزش همگانی کشور به تایید رسید و در ادامه برخی از روسای هیئت‌های ورزشی به بیان دغدغه ها و گلایه‌ها در جهت مشارکت عمومی و حضور دستگاه‌های اجرایی در راستای بسیج عمومی و مشارکت همه خانواده‌ها برای نیل به اهداف توسعه ورزش همگانی در سطح کشور پرداختند.

انتهای پیام